Welke religie is de juiste? Een denkkader

Welke religie is de juiste?

Deze vraag is vanuit veel verschillende kanten in te steken. Deze tekst heeft als bedoeling om een denkkader te geven en geeft een aantal overwegingen in een rationeel vlak.

Het kader

Er zijn in eerste instantie twee opties:

1. Het universum is uit zichzelf ontstaan

2. Dit universum is ontstaan vanuit een hogere macht

Als optie 2 de juiste optie is, dan zijn er weer 2 mogelijkheden:

2.1 De hogere macht laat zich kennen

2.2 De hogere macht laat zich niet kennen

Als optie 2.2 juist is, dan kan worden afgevraagd waar deze hogere macht zich laat kennen. Het zou kunnen dat het hogere dat doet bij slechts een of enkele tientallen mensen; maar het lijkt niet een hele grote denkstap om te zeggen dat het zich laat kennen in religies van zeg: 1 miljoen of meer mensen.

Als we dan kijken naar de religies en het aantal navolgers, dan zien we dat:

De 5 grootste religies vertegenwoordigen 90 % van het geheel aan religieuzen

De 10 grootste religies vertegenwoordigen 98 % van het geheel aan religieuzen

De 25 grootste religies vertegenwoordigen 99.9 % van het geheel aan religieuzen

Conclusies

Over de bepaling welke opties de juiste zijn en welk wereldbeeld klopt is onnoemelijk veel te zeggen. Ik maak nu slechts een punt. Andere conclusies kan ik uitwerken als daar behoefte aan is en het is interessant om te praten over het doorlopen van het kader.

Een conclusie is dat het niet een onmogelijke opgave is om religies te bekijken en te wegen. Er zijn niet talloze opties. Als er iets hogers is dat zich bekend wil maken, dan is het sterk te vermoeden dat dat in een van de grote religies gebeurt; en dan hoef je er maar ca. 10 naast elkaar te houden en te wegen.

Hoe dan ook er is nog veel meer over te zeggen, ik ben benieuwd wat je denkt van dit denkkader.

% religieuze stromingen t.o.v. alle religies (bronnen: http://www.religionfacts.com/big_religion_chart.htm en http://www.adherents.com/Religions_By_Adherents.html )

		# navolgers in miljoenen	% t.o.v. alle religieuzen	% cummulatief
1	Christianity	2000	36.4%	36.4%
2	Islam	1300	23.6%	60.0%
3	Hinduism	900	16.4%	76.4%
4	Chinese Religion	394	7.2%	83.6%
5	Buddhism	360	6.5%	90.1%
6	primal-indigenous	300	5.5%	95.6%
7	African Traditional & Diasporic	100	1.8%	97.4%
8	Sikhism	23	0.4%	97.8%
9	Taoism	20	0.4%	98.2%
10	Judaism	14	0.3%	98.4%
11	Mormonism (Church of Jesus Christ of Latter-Day Saints)	12.2	0.2%	98.6%
12	Spiritualism, a.k.a. Spiritism	11	0.2%	98.8%
13	Falun Gong	10	0.2%	99.0%
14	Seventh-day Adventists	10	0.2%	99.2%
15	Jehovah's Witnesses	6.5	0.1%	99.3%
16	Baha'i Faith	6	0.1%	99.4%
17	Confucianism	5.5	0.1%	99.5%
18	Cao Dai	5	0.1%	99.6%
19	New Age	5	0.1%	99.7%
20	Jainism	4	0.1%	99.8%
21	Shinto	3.5	0.1%	99.8%
22	Wicca	2	0.0%	99.9%
23	Aladura	1	0.0%	99.9%
24	Rastafari	1	0.0%	99.9%
25	Scientology	1	0.0%	99.9%

Imam Said etaleerde de Islam als een tweedehands autoverkoper

Reactie op het artikel 'Met een glimlach en een gestrekt been' door Gert Jan Segers

Imam Said etaleerde de Islam als een tweedehands autoverkoper

Gert Jan Segers ging in debat met imam Said. De heer Segers schreef daar een column over en als bezoekend student vanuit de zaal voeg ik daar graag een analyse aan toe. Want was deze avond iets om zorgen over te maken, met het oog op de toekomst van onze multireligieuze samenleving? Wat ik zag was een jonge imam (30 jaar) die zijn religie zo mooi mogelijk in de etalage wilde zetten en daar niet de juiste middelen voor gebruikte. Waar ging het mis?

De imam maakte twee belangrijke punten. Hij stelde dat de Islam vrijheid predikt naar minderheden en hij stelde dat het gedrag van grote groepen moslims niet verenigbaar met de Islam is. So far so good. Tot het moment dat er hierover kritische vragen werden gesteld door de heer Segers en studenten uit de zaal. De imam kon nu niet meer enkel de mooie, vriendelijke kant van zijn geloof laten zien. Hij moest door het stevige doorvragen een paar lelijke apen uit de mouw laten komen, die hij er liever in had laten zitten.

Wat de imam kwalijk is te nemen is dat hij om de hete brei heen ging draaien bij vragen die hij liever niet wilde beantwoorden. Dat bepaalde opvattingen en interpretaties van de Islam problematisch zijn voor een democratische rechtsstaat is geen nieuws. Maar wat vooral tegen de borst stuitte was dat de imam oncomfortabele elementen de Islam bagatelliseerde en probeerde te verhullen. Pas na scherp doorvragen kwamen deze boven water. Dit leidde tot een beeld van onoprechtheid, wat leidde tot wantrouwen. Het is te vergelijken met een tweede hands autoverkoper die u een 'fantááástische Mercedes, als nieuw' wil verkopen, maar waar u er achter komt dat 'ie geen remmen heeft. Wat deze verkoper verder nog probeert, u vertrouwt hem voor geen cent meer.

Ik denk dat dat de heer Segers en studenten in de zaal in het harnas heeft gejaagd. De heer Segers heeft gelijk dat de inhoud op zijn tijd stuitend was, maar de angel zat hem in de manier hoe het gebracht werd. Als imam Said daar zonder omhaal helder en eerlijk over was geweest, dan had de avond heel anders kunnen lopen.

De emotie van de avond moet naast ons neer worden gelegd, omdat het is gebaseerd op de onhandigheid van een individu die naïef wilde verhullen dat zijn visie ook donkere kanten heeft. Het is te sterk om de houding van deze imam te extrapoleren naar de grote Islamitische schare in Nederland.

Nu de blik op onszelf. Als christenen kunnen wij ook geneigd zijn om in dezelfde vallen te trappen als Imam Said. Wat denkt u dat de reactie van mensen is als we het christendom het toppunt van liefde noemen, terwijl ze er bij denken dat christenen ook vinden dat bijvoorbeeld homo's niet mogen trouwen. Dat geeft precies dezelfde tegenreactie: Een aap uit de mouw! Het geeft een gevoel van hypocrisie, wat leidt tot wantrouwen. En u weet: eenmaal verloren vertrouwen is niet snel terug gewonnen. Het christendom moet niet worden aangeprijsd zoals een tweedehands autoverkoper dat zou doen. Ik zie liever dit: 'De enige ster die deze Mercedes heeft, zit in de voorruit meneer.'

Verslag Groen van Prinstererlezing: Bob Goudzwaard

Gisteren op een regenachtige avond verzamelden zich rond de 150 man in het stadscafé van Amersfoort om een lezing te horen van Bob Goudzwaard. Deze in Delft geboren (1934) econoom staat bekend om zijn kritische houding naar de economie en zijn ideeën van het economie van het genoeg. Daarnaast was er een coreferaat door de veel jongere econoom Peter Mulder, die door Goudzwaard werd beticht van klassiek denken. Dit is een samenvatting van de hoofdlijnen van de avond.

Goudzwaard begon bij het aangeven van een verschil tussen het huidige gebruikelijke mechanische denken in de overheid, tegenover zijn gewilde organische denken, waar een land als organen samenhangt en de sterke delen met diep respect omgaan met de zwakke delen. De mechanische manier is veel harder en kouder in het afstoten van de delen die niets opbrengen. Het gaat hier om aanspreekbaarheid en verantwoordelijkheid. (Dit deel betekend volgens mij niet dat de overheid gelden moet verdelen o.i.d.. Misschien weet Bert het verschil tussen mechanisch en organisch beter te beschrijven).

Calvijn gaf aan dat de markt een teken van Gods genade is, omdat mensen elkaar ontmoeten en dienen. Echter vond Adam Smith die ontmoeting gevaarlijk omdat het de vraag en aanbod vertroebelt, en hij pleitte voor een schone heldere markt. Dit is een mechanische inkleuring van de markt.

De markt heeft intrinsiek drie grote beperkingen. Aan de vraagkant, de aanbodkant en de beprijzing.

1. Vraagkant: Geen markt zal behoeften vervullen zonder krachtige koopkracht. Hierdoor ontstaat arm en rijk problematiek en zijn mededogen en barmhartigheid uitgesloten van het systeem. (Het is wel mogelijk, maar dan buiten dit systeem),

2. Aanbodkant: Er komt geen aanbod tot stand als daar niets voor te verdienen valt. Hier zit bijvoorbeeld het probleem van het milieu. Het levert geen geld op om goed voor het milieu te doen, dus is dat moeilijk van de grond te krijgen.

3. Beprijzing: De markt kent geen waarde toe aan iets wat niet te beprijzen valt. Denk hierbij aan vervuiling, beroepsziekten etc.

Om deze negatieve kanten van de markt te beperken zijn er tegenmechanismen zoals goed gedrag en loyaliteit. Het probleem in deze tijd is dat dit tegenwicht begint te ontbreken. Er is in de samenleving weinig respect voor mensen zonder koopkracht en alles waar geen prijs op kan worden gezet wordt minder belangrijk geacht. Als voorbeeld tussen praktijk en ideaal gaf Goudzwaard het voorbeeld van het presidentschap in de VS wat gekocht wordt, tegenover een organische samenleving die samenhangt van verantwoordelijkheden en plichten naar elkaar.

Goudzwaard geeft aan dat deze economische tijd niet alleen hebzucht en bedrog aanwezig zijn, maar ook het geloof in de magie van het geld. Je moet een reële en levende economie niet uitleveren aan de financiële wereld van hedgefunds etc.

Over de crisis: Ofwel de economie wordt getemperd, of er komt een grote eurocrisis. De overheden kunnen instanties niet blijven redden omdat ze zelf op een gegeven moment bezwijkt. Ze moet meer doen dan de situatie redden voor egoïsten en mechanismen.

Het opvallende van de crises is hun verbondenheid. Er zijn grote bewegingen bezig zoals bijvoorbeeld de verdrievoudiging van de graanprijs tussen 2006 en 2008, omdat rijke landen hun voedselveiligheid willen zeker stellen. We leven op veel te grote voet. Sociaal economische zelfbeperking is nodig. Groen van Prinsterer zegt al 'We zijn genoodzaakt goed te wezen'.

In het coreferaat gaf Peter Mulder wat tegenwicht.

Mulder verklaarde dat de staat slechts rechtshandhaving moet nastreven en niet de rol heeft om inkeer te hebben; dat is meer voor bijvoorbeeld de kerken. (Dit heeft heeft met soevereiniteit in eigen kring te maken en de staatsdefinitie van Dooyeweerd).

Mulder vindt dat Goudzwaard te negatief over de markt denkt. 'Lang leve de markt' omdat de markt veel brengt. Werken voor eten i.p.v. van luiheid als een van meerdere ideeën. Mulder geeft hierin aan wat een Bijbels mensbeeld is. Aan de ene kant heel creatief en krachtig, aan de andere kant onder de zonde en fouten makend. Dus een pure en zuivere markt zal niet bestaan, maar de goede kanten van de mens komt hier wel goed tot uiting. Om de markt goed te laten draaien is er beter marktmeesterschap nodig. (Dit zijn ook de woorden van Uri Rosenthal in de Eerste Kamer namens de VVD!) Liberalen en socialisten hebben een te positief mensbeeld.

Wat betreft de problemen rond milieu enz. moet er 'internalisering van externe effecten' plaatsvinden. CO2-taks ed. De overheid moet dat regelen en hiermee het kwaad van de mensen beperken. (Calvijn zegt dit ook als doel van de overheid).

Veel problemen in de wereld zijn niet vanuit marktwerking, maar juist het gebrek daaraan. Denk aan totalitaire landen waar 60% van de bevolking werkloos is.

Wat moet de overheid concreet doen?

1. Commercialiseer de economie.

2. Geen gerommel aan de soevereiniteit in economieën.

3. Duidelijke regels en scheidsrechters. Dit ging mis in de taxibranch en huizenmarkt.

4. Stop de commercialisering in de samenleving. (Bert en Anneloes, weet een van jullie hier nog voorbeelden van?)

We moeten geen militair schip naar Somalië sturen, maar gewoon niet de boel daar leegvissen en de enige inkomstenbron van de Somaliërs afnemen.

Reactie van Goudzwaard hierop

Ik wantrouw de markt niet, maar je moet goed rekening houden met de beperkingen en dat gebeurt niet veel meer.

Goudzwaard maakte nog een verschil tussen een volwassen samenleving en een kinderlijke samenleving. Een volwassen samenleving kan een stapje terug doen voor grote diensten naar elkaar. Een kinderlijke samenleving wil dingen houden zoals het nu is.

Mulder: Beter marktmeesterschap betekend een strengere overheid en strenger toezicht dan dat het nu is.

Het was een uitermate boeiende avond, met veel mooie ideeën. Ik ben meer en meer verbaasd dat vanuit de christelijke traditie een heel kleine economische overheid wordt gepredikt en veel marktwerking. Dit lijkt bijzonder veel op liberale VVD gedachten. Er werd zelfs gesteld dat de ChristenUnie veel toleranter was dan veel andere partijen in Nederland, door ideeën over soevereiniteit in eigen kring. De ChristenUnie wordt vaak links genoemd en ze worden beticht van zwabberbeleid, maar hun wortels sturen ze duidelijk de terughoudende kant op.